Wat is zomereczeem bij paarden?

The Natural Way - gespecialiseerd in jeuk en huidklachten en het natuurlijk behandelen van zomereczeem, mok en CPL.

Zomereczeem, staart- en maneneczeem (SME), zomerrui of zomerschurft,... Verschillende benamingen voor één hardnekkig symptoom: jeuk bij je paard!

In dit artikel bespreek ik wat zomereczeem precies is, hoe je het herkent en vooral: hoe je het op natuurlijke wijze kan behandelen.

 

© Laura Cleirens

Inhoud

• Wat is zomereczeem?
• Hoe ontstaat deze allergie?
• Hoe zorg je voor een goed management?
• Hoe wordt de diagnose zomereczeem gesteld?
• Hoe kan je zomereczeem natuurlijk behandelen?
• Zomereczeem lotion - The Natural Way
• Gezonde voeding
• Kruiden
• Eczeemdeken
• Huisvesting en management

Wat is zomereczeem?

Zomereczeem is een aandoening die gepaard gaat met milde tot zeer heftige jeuk waarbij de staart, manen en huid geïrriteerd en/of beschadigd raken doordat paarden zich schuren om deze jeuk te stillen.
Dit kan aan de staldeur, een boom, omheining of zelfs de bodem zijn. Alles dient om maar van die verschrikkelijke jeuk af te geraken!

Deze klachten worden veroorzaakt door een overgevoelige, allergische reactie op het speeksel van de vrouwelijke Culicoïdes mug (knutjes), die bloed nodig heeft om haar eitjes te leggen en zich te kunnen voortplanten. In het speeksel van de knut zitten eiwitten waar een paard allergisch op kan reageren.

Hoe ontstaat deze allergie?

Paarden met zomereczeem reageren dus eigenlijk niet allergisch op de Culicoïdes mugjes zelf. Klachten ontstaan namelijk pas als er door het immuunsysteem een reactie wordt gevormd op stofjes die het lichaam proberen binnendringen. We noemen deze stofjes allergenen, en in het geval van paarden met zomereczeem is dit dus het eiwit van de knut.
Het immuunsysteem dat voor bescherming zorgt, categoriseert deze allergenen als lichaamsvreemd aangezien ze van buitenaf het lichaam binnendringen. Deze allergenen hoeven niet per se schadelijk te zijn. Toch gaat het lichaam aan de slag om deze stofjes onschadelijk te maken, en deze afweerreactie kan soms wat overdreven zijn. 

Wanneer het paard voor het eerst in contact komt met een allergeen, maakt het immuunsysteem antistoffen aan, zonder dat er sprake is van een allergische reactie. Pas wanneer het lichaam opnieuw wordt blootgesteld aan ditzelfde allergeen, worden er chemische stoffen vrijgelaten die inwerken op de lichaamscellen. 
Op de plaats waar het paard in contact komt met het allergeen en de chemische reactie plaatsvindt, ontstaat een allergische reactie. 

Wanneer een allergie mede veroorzaakt wordt door een erfelijke factor, spreken we van atopie of atopische dermatitis.

Dit verklaart (deels) waarom het ene paard wel zomereczeem (of jeukklachten) ontwikkeld en het andere niet. In welke mate een paard gevoelig is of op het allergeen reageert is individueel verschillend en hangt o.a. af van de omgeving, het management, voeding en huisvesting.

Hoe zorg je voor een goed management?

Overgevoeligheid aan het speeksel van de Culicoïdes mug ontstaat meestal rond het 2e levensjaar maar kan ook eerder of op latere leeftijd optreden. Eens je paard bekend is met zomereczeem, zal deze gevoeligheid ieder jaar terugkeren.
Preventieve ondersteuning a.d.h.v. gezonde voeding, management, natuurlijke producten en ondersteuning die zijn afgestemd op de individuele noden van je paard zijn hierbij aangeraden om deze vicieuze cirkel te doorbreken. 

De activiteit van de knutjes wisselt naar gelang de weersomstandigheden, maar gemiddeld zijn ze actief rond eind februari tot en met november, naargelang de temperaturen en weersomstandigheden, en met een piek in de zomermaanden. In onze streken komt jeuk helaas ook in de winter voor omdat er geen echte winterprik meer is. Jeuk in de wintermaanden is echter meestal geen zomereczeem.
Van zodra de temperatuur naar 10 °C stijgt, loopt je paard risico om gebeten te worden. Dit is dan ook de moment om preventieve stappen te nemen door vroegtijdig te beginnen behandelen met onze Zomereczeem lotion, eventueel een eczeemdeken op te leggen en een gezond voedingspatroon af te stemmen op de noden van je paard, aangevuld met kruiden. 

Of je paard overgevoelig gaat reageren op de beet van de Culicoïdes mug kan je niet voorspellen. Echter is er dus wel sprake van een erfelijkheidsfactor. Ook bepaalde rassen zijn gevoeliger om een allergie te ontwikkelen, denk maar aan de Mini, Shetlander, IJslander, Haflinger, Fries en Fjord, maar ook koudbloeden. 

Qua huisvesting is een open vlakte als weiland ideaal, want de mugjes houden niet van wind. Probeer zoveel mogelijk besloten vlaktes met bomen, struiken en stilstaand water (beekjes en vijvers) te vermijden. Gun je paard kuddegang met soortgenoten om samen met te kroelen (tevredenheid!) en voldoende schuilmogelijkheden (afdak, open stal,...). Gun je paard ook de mogelijkheid om zich te schuren - dit klinkt tegenstrijdig - maar beeld je even in dat je ontzettende jeuk hebt maar niet krabben mag... 

Knutjes zijn het meest actief bij zonsopgang en -ondergang. Ze houden niet van zonlicht, maar dit sluit helaas niet uit dat ze ook overdag actief zijn. Het is een hele klus maar het kan helpen om je paard op die momenten extra te beschermen door op te stallen of een eczeemdeken op te leggen. Vliegen- en/of dazensprays werken vaak onvoldoende om de mug langdurig op afstand te houden.  

Hoe wordt de diagnose zomereczeem gesteld? 

De diagnose wordt door een dierenarts gesteld aan de hand van het symptoombeeld: jeuk, schuren aan manen en staart - eventueel ook aan hoofd, hals en buiknaad (midline dermatitis) tussen +- februari-november. Daarnaast kunnen ook kale plekken en soms tot bloedens toe wonden en verdikte huid aan de manenkam en staartwortel ("rimpels") voorkomen. Andere benamingen zijn sweet itch, zomerrui, zomerjeuk en staart- en maneneczeem (SME). 

Bloedonderzoek geeft inzicht over allergieën, leverwaarden, nierfunctie, vitamines, mineralen en eventuele andere onderliggende aandoeningen zoals een stofwisselingsstoornis. Een allergietest geeft een nog breder beeld dat nodig kan zijn om een correcte diagnose te bekomen.

Helaas wordt de term 'zomereczeem' erg breed ingezet, en vallen de meeste vormen van jeuk bij paarden hieronder. Dit hindert een correcte aanpak van deze aandoening.

Hoe kan je zomereczeem natuurlijk behandelen?

• Zomereczeem lotion - The Natural Way 

 

© Zomereczeem lotion - The Natural Way

The Natural Way ontwikkelde een 100 % natuurlijke, duurzame Zomereczeem lotion om de symptomen van zomereczeem onder controle te houden. Deze zorgt voor meteen zichtbaar resultaat! De jeuk en het schuren verdwijnen en de haargroei wordt gestimuleerd.

• Gezonde voeding

Daarnaast is een correct voerbeleid voor je paard van zeer groot belang. Voeding is maatwerk, en dient te worden aangepast aan de noden van je paard. Voor paarden met zomereczeem en jeukgevoelige paarden kunnen we ons E-book OERVOER (66 blz.) van harte aanbevelen. 

• Kruiden

Kruiden zijn een ideale aanvulling op een gezond voerbeleid. Ook hier schreven we al verschillende blogs over en dit komt uitgebreid aan bod in ons E-book OERVOER. Klik op de link om naar je favoriete artikel te gaan:
- Kruiden voor paarden met zomereczeem
- Paardenkruiden - Voorjaarsbloeiers
- Paardenkruiden - Zomerbloeiers
- Paardenkruiden - Winterbloeiers

• Eczeemdeken

Een eczeemdeken kan helpen, voornamelijk wanneer je deze bij de voor de start van het zomereczeemseizoen oplegt (+- februari-november). Helaas helpt een eczeemdeken niet bij ieder paard en kan het er zomers erg broeierig onder worden. Of je paard er baadt bij heeft, is individueel verschillend.

• Huisvesting en management

Een geschikte huisvesting en management werden al eerder in dit artikel beschreven.

 

Ontdek hier onze 100 % natuurlijke Zomereczeem lotion, Mok olie, CPL olie en E-book OERVOER over gezonde voeding voor jeukgevoelige paarden. 

© Laura Cleirens - 2022.01.27
Laatst geüpdatet: 2023.09.13